Chính sách Xử lý Lạm dụng Uy tín Trang web mới của Google, ra mắt vào tháng 03 năm 2024, vừa có bản cập nhật mới nhất vào tháng 11 năm 2024 và đã có hiệu lực ở hầu hết quốc gia trên thế giới. Đáng chú ý nhất là những quy định mới về hoạt động SEO “ký sinh” trong thuật toán lõi của công cụ tìm kiếm về độ uy tín của trang web. Bản cập nhật này đánh dấu cho một nỗ lực quyết liệt và “mạnh tay” nhằm giải quyết những vấn đề đang tồn tại của kỹ thuật SEO “ký sinh” – một chiến lược ngày càng gây ra nhiều tranh luận ở nhiều cộng đồng chuyên môn trên toàn cầu, trong đó các trang web “chủ thể” có độ uy tín cao lưu đang được bên thứ ba khai thác để đạt được lợi ích SEO. Hãy cùng OKR.BUSINESS phân tích chủ đề này và mang đến cho các bạn một số phân tích chiến lược, và gợi ý một số giải pháp thực tế.
Bài viết này mang lại giá trị nhất cho 03 nhóm đối tượng chính:
- Những người chưa áp dụng chiến thuật SEO “ký sinh”.
- Những người đã và đang đầu tư vào các chiến thuật này.
- Những người thực hành các chiến lược SEO “white-hat”.
Bài viết hân hạnh được thực hiện dưới sự góp ý và cố vấn của anh Nguyễn Đặng Trường Huy, Founder và CEO của OKR.BUSINESS.
Anh Huy đã có hơn 19 năm kinh nghiệm làm việc và giữ nhiều vị trí quản lý cấp cao về Marketing và Điều hành trong lĩnh vực Viễn thông, CNTT, Công nghệ cao và Phát triển năng lực lãnh đạo, đội ngũ ở đa dạng quy mô từ startup, SME cho đến các tập đoàn đa quốc gia ở Việt Nam, APAC và thị trường EU.
SEO “ký sinh” là gì?
Đầu tiên, dành cho những ai chưa quen thuộc về thuật ngữ SEO “ký sinh” (Parasite SEO), hãy cùng xem 02 ví dụ sau:
Ví dụ 1:
Một chuyên gia marketing muốn thu hút khách hàng tiềm năng từ LinkedIn. Chuyên gia này đăng tải một newsletter trên LinkedIn với chủ đề hấp dẫn như “Phương pháp Marketing 0 đồng cho Doanh nghiệp Nhỏ”. Anh/cô ấy chỉ cung cấp một phần thông tin ngắn và cố tình khuyến khích người đọc nhấn vào link “Chốt đơn ngay” ở cuối bài. Khi người đọc nhấn vào để tiếp tục xem phần nội dung còn lại sẽ trỏ về bán dịch vụ ở trang web cá nhân. Trong nội dung của Newsletter, thông tin được tạo bằng công cụ AI mà chưa được kiểm tra tính thực tế, thiếu nội dung chiều sâu, nhồi nhiều từ khóa kèm link ẩn trỏ về trang dịch vụ cung cấp.
Ví dụ 2:
Một website bán phụ kiện điện thoại muốn tăng traffic và doanh số. Họ quyết định chọn Amazon, với lượng người dùng khổng lồ tìm kiếm và mua sắm sản phẩm để thu hút truy cập về trang web của mình. Phần mô tả sản phẩm trên Amazon được lợi dụng để chèn nội dung quảng cáo trực tiếp cho website của mình, thay vì tập trung vào việc cung cấp thông tin hữu ích về sản phẩm. Ngoài ra, cửa hàng còn cố tình chèn backlink về trang chủ website trong phần mô tả sản phẩm, với lời kêu gọi “Nhấn vào đây để mua rẻ hơn”.
Hai trường hợp trên là ví dụ đơn giản về cách thức SEO “ký sinh”, hay lạm dụng uy tín trang web, khá quen thuộc trong tiếp thị trực tuyến, hất trong lĩnh vực tối ưu từ khóa tìm kiếm (SEO).
SEO – Tối ưu hóa từ khóa tìm kiếm, là một hoạt động nền tảng của Tiếp thị trực tuyến
Tên gọi SEO “ký sinh” là thuật ngữ để diễn tả những hoạt động nhằm khai thác hoặc tận dụng uy tín của các trang web có thứ hạng cao hoặc lượt truy cập lớn để đăng tải nội dung của một bên thứ ba. Thực tế, đây là một chiến lược tương đối hiệu quả trong giới SEO và được sử dụng trong suốt một thời gian dài, đặc biệt với kỹ thuật tối ưu SEO off-page. Tuy nhiên, chiến lược SEO này cũng đang tạo ra nguy cơ thao túng thứ hạng tìm kiếm và làm suy yếu chất lượng của kết quả tìm kiếm cho cá nhân hoặc sản phẩm áp dụng.
Cách thức SEO “ký sinh” hoạt động
Chiến lược này thường sẽ được thực hiện thông qua 5 bước chính:
- B1: Các chuyên viên SEO sẽ liên tục tìm kiếm và lên danh sách những trang web có uy tín cao hoặc có lượng truy cập lớn. Chẳng hạn những nền tảng truyền thông (như Forbes hoặc Medium) hay mạng xã hội (như Linkedin) hoặc nền tảng thương mại điện tử (như Aliexpress, Shopee).
- B2: Những trang web “chủ thể” này sẽ được phân tích, nghiên cứu để tìm ra những cơ hội phát triển nội dung cho đơn vị thứ ba, dưới dạng bài viết, nhóm ngành hoặc tên miền phụ tồn tại ngay trên tên miền chính.
- B3: Bên thứ ba sẽ chuẩn bị và soạn thảo nội dung, tiến hành đăng tải xuất bản một cách linh hoạt trên những trang web “chủ thể” này để tăng khả năng hiển thị cho nội dung mong muốn có được sự thu hút.
- B4: Là một trong những kỹ thuật SEO off-page, những hoạt động này được kỳ vọng mang lại đóng góp này trong dài hạn nhằm mục đích thu hút lượng truy cập lớn của chủ thể hoặc chèn backlink trỏ về các trang web của bên thứ ba.
- B5: Sau một thời gian áp dụng, chiến lược này thường mang lại hiệu quả khá rõ rệt trong việc “đánh lừa” thuật toán xếp hạng của hệ thống tìm kiếm Google, được gia tăng vị trí xếp hạng trên danh sách kết quả tìm kiếm.
Vậy ảnh hưởng của chiến lược SEO “ký sinh” này là gì? Vấn đề nằm ở việc tác động cho những trang web có nội dung kém hoặc chưa đạt đủ chất lượng theo quy chuẩn lại có thể nhanh chóng được nằm ở vị trí cao trong xếp hạng tìm kiếm, trong khi chưa thực sự tương xứng với giá trị mang lại cho trải nghiệm người dùng, ít nhất là theo đánh giá của thuật toán xếp hạng vô cùng phức tạp của những hệ thống tìm kiếm như Google, Edge. Điều này đặt ra thách thức cũng như sự cạnh tranh không lành mạnh với những trang web “chân chính” khác chiếm lấy cơ hội xuất hiện đến người dùng tìm kiếm.
SEO “ký sinh” là một trong những chiến lược phổ biến trong quá trình tối ưu từ khóa
Trên thực tế, có nhiều trường hợp là thương hiệu lớn cũng đang áp dụng chiến lược SEO này. Điển hình như Forbes Marketplace đã giúp cho website Forbes chiếm lĩnh nhiều vị trí xếp hạng tìm kiếm cao trên Google trong nhiều từ khoá “ngách” dù đó là những nội dung nằm ngoài chuyên môn và lĩnh vực kinh doanh chính của tờ báo nổi tiếng này. Sự gia tăng nhanh chóng trong bảng xếp hạng tìm kiếm của Forbes Marketplace (từ 20 triệu lên 27 triệu lượt truy cập hàng tháng) là một minh họa rõ nét cách chiến thuật SEO “ký sinh” có thể thúc đẩy tăng trưởng. Bằng cách cho phép và khuyến khích người dùng khác đóng góp nội dung, Forbes được ước tính đã tạo ra doanh thu lên tới 400 triệu đô la từ việc thu hút những nguồn thông tin “thứ cấp” này.
Do vậy, việc thuật toán tìm kiếm của Google được cập nhật trong tháng 11 vừa qua nhằm mục tiêu vào các hành vi tương tự, xử phạt các trang web và nội dung sẽ có thể bị coi là hành vi “thao túng” thuật toán xếp hạng tìm kiếm. Các chuyên gia trong lĩnh vực SEO và digital marketing nhận định rằng chính sách trong lần cập nhật này là một bước tiến mới trong việc đánh giá chất lượng nội dung trên hệ thống tìm kiếm. Tuy vậy, lần cập nhật này có vẻ chỉ là bước đầu cho một giải pháp mang tính hệ thống và toàn diện hơn trong tương lai. Điều này hoàn toàn hợp lý trong trường hợp đội ngũ Google muốn đảm bảo rằng họ có những bước đi thận trọng, đánh giá khách quan và nhất là không “bỏ sót” những vi phạm liên quan có tính chất phức tạp hơn.
Điều chỉnh chiến lược
1. Đối với những người chưa sử dụng chiến thuật SEO “ký sinh”
Trong trường hợp bạn hoặc dự án của bạn đang cân nhắc sử dụng chiến thuật SEO “ký sinh,” hãy thận trọng và suy xét kỹ lưỡng trước khi quyết định. Một cách khách quan, chiến lược này thực sự mang lại một số lợi ích nhất định trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, như phân tích ở trên, việc Google đã và đang triển khai thuật toán cải thiện SEO “ký sinh” tiềm ẩn không ít rủi ro trong dài hạn, đặc biệt là khả năng bị dính phạt nặng khá cao. Các hình phạt này có thể dẫn đến việc mất thứ hạng, loại bỏ chỉ mục hoặc thậm chí là bị xóa khỏi chỉ mục và không được xuất hiện trên kết quả tìm kiếm sẽ gây tổn thất nghiêm trọng cho toàn bộ tên miền của dự án. Một khi bị “quét,” việc khôi phục uy tín và cải thiện các chỉ số trang web trong mắt Google đòi hỏi thời gian dài, và gần như không có đơn vị hoặc cá nhân nào có thể cam kết được kết quả xử lý.
Thay vì đó, bạn có thể lựa chọn các phương pháp SEO “white-hat” bền vững hơn. Ví dụ, tối ưu hóa SEO địa phương bằng cách tạo nội dung phù hợp với đối tượng mục tiêu theo địa lý, xây dựng sự hiện diện trên Google Maps hoặc các nền tảng định vị, và khuyến khích khách hàng để lại đánh giá tích cực. Ngoài ra, xây dựng hệ thống backlink tự nhiên là một hướng đi hiệu quả đã được chứng minh trong suốt một thời gian dài. Việc hợp tác với các trang web uy tín để chia sẻ thông tin độc quyền, đồng phát hành chuỗi nội dung, hoặc công bố các nghiên cứu học thuật chất lượng cao nhằm thu hút những liên kết “xịn” và lượng truy cập hợp lý từ các tên miền chính.
Như vậy, thành công bền vững trong SEO không nằm ở các chiến lược tạm thời hay rủi ro, mà phụ thuộc vào các phương pháp có đạo đức, khuyến nghị tập trung vào việc mang lại giá trị thực sự cùng trải nghiệm tìm kiếm chất lượng cho người dùng.
2. Đối với những người đã đầu tư vào chiến thuật SEO “ký sinh”
Đối với những người đã đầu tư vào chiến thuật SEO “ký sinh,” việc chuyển đổi sang hướng đi an toàn hơn là điều cần thiết để đảm bảo việc thích ứng với cập nhật tiếp theo của Google.
Đầu tiên, bạn cần đánh giá toàn diện các hoạt động hiện tại của mình. Điều này bao gồm việc kiểm tra toàn bộ nội dung được lưu trữ trên các nền tảng bên ngoài, đặc biệt là những nền tảng có uy tín cao và lượng truy cập lớn. Những nội dung có thể bị Google coi là mang yếu tố “ký sinh” cần được xóa bỏ hoặc cập nhật để tránh rủi ro tiềm tàng. Đồng thời, việc xác định mức độ phụ thuộc vào các chiến thuật “ký sinh” cũng rất quan trọng, giúp bạn hiểu rõ nguồn lưu lượng truy cập của mình có đang phụ thuộc quá mức vào các phương pháp này hay không.
Sau khi hoàn thành bước đánh giá, bạn cần thực hiện các biện pháp giảm thiểu rủi ro. Một trong những cách hiệu quả là sử dụng Công cụ Từ chối của Google để loại bỏ các backlink đáng ngờ hoặc có khả năng bị thuật toán của Google “hỏi thăm”. Bên cạnh đó, hãy đảm bảo rằng nội dung của bạn được căn chỉnh phù hợp với nhóm đối tượng và nội dung chủ lực của trang web đang nhận backlink, tránh việc các liên kết dẫn đến những trang không liên quan hoặc gây hiểu nhầm.
Để tăng cường sự ổn định, bạn cũng nên đa dạng hóa nguồn lưu lượng truy cập, không chỉ dựa vào backlink mà cần mở rộng qua các kênh truyền thông xã hội, tiếp thị qua email và thúc đẩy lưu lượng truy cập trực tiếp. Việc cân đối tỉ trọng giữa các nguồn này sẽ giúp giảm sự phụ thuộc vào những lợi ích ngắn hạn mà SEO “ký sinh” đang mang lại.
3. Đối với những người sử dụng chiến thuật SEO “white-hat”
Nếu bạn đã chọn gắn bó với chiến thuật SEO “white-hat”, bản cập nhật mới của Google không chỉ là một lời nhắc nhở mà còn là sự động viên to lớn đối với cộng đồng làm SEO minh bạch và bền vững. Duy trì và theo đuổi chiến lược tập trung vào chất lượng, mức độ liên quan, mang lại giá trị cho người tìm kiếm sẽ tiếp tục khẳng định tầm quan trọng và sự đúng đắn trong việc xây dựng sự hiện diện kỹ thuật số bền vững.
Đây là lúc để bạn tiếp tục đầu tư và phát huy mạnh mẽ hơn cho chiến lược này, song song việc nâng cao hiệu quả SEO bằng cách tập trung vào những yếu tố then chốt về mặt chất lượng như E-E-A-T (Chuyên môn, Kinh nghiệm, Uy tín, và Độ tin cậy). Việc hiển thị thông tin xác thực của tác giả, trích dẫn nguồn tin cậy và cập nhật nội dung định kỳ sẽ là những bước không thể thiếu trong quá trình phát triển nội dung.
Ngoài ra, công nghệ hiện đại của AI đang cung cấp những công cụ mạnh mẽ để hỗ trợ bạn trong việc tạo ra nội dung chất lượng cao một cách nhanh chóng. Với sự trợ giúp từ AI (như ChatGPT), việc mở rộng kho nội dung của mình và chia sẻ chúng trên nhiều nền tảng không còn là việc khó khăn, từ đó giúp tăng cường khả năng tiếp cận khán giả mà không mất nhiều công sức. Việc tận dụng các công cụ tự động hóa này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao hiệu quả trong việc phát tán nội dung có giá trị đến cộng đồng người dùng mục tiêu.
Chiến lược SEO cần chú trọng vào tính minh bạch và chú trọng vào cung cấp giá trị cho người dùng
Tương lai “mới” của giai đoạn hậu SEO “ký sinh”
Trong bối cảnh SEO ngày càng phức tạp, chiến thuật “white-hat” không chỉ là lựa chọn đúng đắn mang tính chiến lược nền tảng mà còn là một cách để đảm bảo sự phát triển bền vững. Khi Google ngày càng cho thấy sự quyết liệt của mình trong việc xử lý các chiến thuật SEO “ký sinh”, đây là lợi thế để những người làm SEO có chuyên môn và đạo đức khẳng định lập trường đúng đắn của mình. Tập trung vào các yếu tố cốt lõi như mức độ liên quan, giá trị thực sự cho người dùng và tính minh bạch không chỉ giúp bạn vượt qua những đối thủ bị phạt mà còn xây dựng lòng tin từ cả Google lẫn khách hàng mục tiêu.
Về dài hạn, sự thành công của một chiến lược SEO “xanh, sạch” nằm ở khả năng thích ứng và cam kết với các phương pháp lấy người dùng làm trung tâm. Khi chú trọng và ưu tiên tạo ra nội dung hữu ích, xây dựng niềm tin và tránh xa các lối tắt, bạn không chỉ đảm bảo sự phát triển bền vững mà còn sẵn sàng đối mặt với những thay đổi trong thuật toán của Google. Điều này giúp trang web của bạn duy trì lợi thế cạnh tranh trong dài hạn mà không cần lo lắng về các cập nhật mang tính chọn lọc trong tương lai, đồng thời củng cố vị trí vững vàng trước những “cơn bão” về công nghệ trong một thế giới kỹ thuật số phát triển liên tục hiện nay.
